Hôm nay sáng mồng Hai tháng Chín
Thủ đô hoa vàng nắng Ba Đình
Muôn triệu Tim chờ, Chim cũng nín
Bỗng vang lên tiếng hát ân tình

Hồ Chí Minh, Hồ Chí Minh!!!

Người đứng trên đài lặng phút giây
Trông đàn con đó vẫy hai tay
Cao cao vầng trán ngời đôi mắt
Độc lập bây giờ mới thấy đây…

( Tố Hữu)

      Hà Nội ngày mùng 2/9/1945, trời xanh lồng lộng, nắng vàng rực rỡ. Trên lễ đài giản dị nhưng trang nghiêm tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn Độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa, nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. 

      Lịch sử dân tộc viết thêm trang mới chói lọi khi cuộc Tổng khởi nghĩa thành công trong cả nước vào mùa thu Ất Dậu 1945. Được làm công dân của một nước độc lập, niềm hân hoan tràn ngập ba miền. Non sông bừng tỏa trong ánh sáng cách mạng và hình như mỗi người dân cũng thấy mình không còn nhỏ bé yếu ớt nữa.

       Trong Tuyên ngôn Độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh dõng dạc khẳng định: "Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập, và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do độc lập ấy".

       Từ mùa thu tim bỗng hóa mặt trời, đất nước đã sang trang. Một trang mới, diễn đạt chính xác hơn là dân tộc Việt Nam sau gần một thế kỷ bị thực dân Pháp cai trị hà khắc đã bước vào kỷ nguyên: Độc lập tự do! Bốn chữ thiêng liêng ấy không chỉ một lần được Chủ tịch Hồ Chí Minh nhắc đến; trong những ngày đất nước chống đế quốc Mỹ xâm lược ác liệt nhất sau này, Bác đã nâng lên thành chân lý thời đại: Không có gì quý hơn độc lập tự do!

        Trước đó, lịch sử đã ghi rõ quyết tâm, hành động, việc bắt nắm thời cơ của những người yêu nước trong bước ngoặt kỳ diệu của thế cuộc năm Ất Dậu 1945 dẫn đến cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám vĩ đại. Từ Pác Bó (Cao Bằng) nơi có "Non xa xa, nước xa xa / Nào phải thênh thang mới gọi là / Đây suối Lê Nin, kia núi Mác / Hai tay xây dựng một sơn hà", Hồ Chí Minh đã về Tân Trào và dừng chân ở đình Hồng Thái vào ngày 21/5/1945. 

         Quốc dân đại hội mang tầm vóc như một Hội nghị Diên Hồng lần thứ hai được tổ chức vào ngày 17/8/1945; bàn luận và quyết định thông qua Lệnh Tổng khởi nghĩa, Mười chính sách của Việt Minh, Quốc kỳ, Quốc ca… Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam (Chính phủ lâm thời) được bầu ra do Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. 

       Tinh thần Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9 truyền vào nhân dân có thể nói vô cùng rộng lớn và sâu sắc. Tháng ngày lịch sử này cũng đã nhiều lần tỏa sáng trong thơ ca Việt Nam. Ông hoàng thơ tình Xuân Diệu, khi đắm mình trong không khí mùa thu cách mạng năm 1945 đã hào hứng viết trường ca "Ngọn quốc kỳ" dài 203 câu vào mùa đông năm này. 

         Lá cờ đỏ sao vàng phấp phới bay trong trường ca của Xuân Diệu như một biểu tượng mới mẻ, tràn trề sức sống của nước Việt Nam độc lập tự do: 

Việt Nam! Việt Nam! Cờ đỏ sao vàng!

 Những ngực nén hít thở Ngày Độc Lập!

Nguồn lực mới bốn phương lên tới tấp!

 Nếp cờ bay chen vỗ sóng bài ca… 

        Thêm một mùa thu mới lại về. Đất nước đang chuyển động về tương lai với những diện mạo, sắc thái, sinh khí mới. Nhưng cũng còn đó nhiều khiếm khuyết, yếu kém, sai lầm. Bộn bề bao việc cần làm. Ngổn ngang bao điều cần chỉnh sửa. Trách nhiệm không của riêng ai, chẳng phải của một nhóm người nào. 

       Tất cả dân tộc phải đồng tâm hành động vì mục đích chung cao cả: Giữ vững độc lập, toàn vẹn lãnh thổ cho đất nước, dựng xây tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Từ bao lâu, tôi đã yêu, đã yêu Việt Nam. Tôi yêu Việt Nam./.